محمدزاده/

معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی می‌گوید: حل معضل کودکان خیابان نیازمند هماهنگی و همکاری بین‌بخشی چندین دستگاه و نهاد دولتی و حتی مجموعه‌های مردم‌نهاد است.

هفته گذشته گزارشی در این صفحه منتشر کردیم که به موضوع افزایش تعداد کودکان خیابانی در شهری مانند مشهد اشاره داشت، چراکه به نظر می‌رسد مدتی است جمع‌آوری این دسته از کودکان شتاب لازم را ندارد، بنابراین به منظور بررسی همین مسئله با معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی گفت‌وگوی کوتاهی داشتیم تا دلایل این موضوع را از منظر سازمانی بدانیم.

•       برخورد با معلول‌ها پیش از توجه به علت‌ها

غلامحسین حقدادی در ابتدا ضمن نقدی کوتاه به پدیده کودکان خیابانی و کودکان کار اظهار می‌کند: متأسفانه در بیشتر موارد خواسته عمومی و حتی برخی متولیان است و به علت‌ها توجهی نمی‌شود، چراکه در واقع کودکان خیابان مجرم نیستند تا به صرف جمع‌آوری آن‌ها مشکل حل شود.

وی می‌افزاید: کودکان خیابان قربانی شرایط هستند که این شرایط از جامعه تا خانواده را شامل می‌شود، بنابراین اقدام‌ها باید به نحوی باشد تا زمینه‌های ایجاد این پدیده را از بین ببریم که به طور خلاصه همان توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر در بخش‌های مختلف است.

او ادامه می‌دهد: با این پیش‌فرض اولیه اگر بخواهیم به موضوع کودکان خیابانی ورود پیدا کنیم بهترین مرجع برای هر اقدامی قوانین این حوزه است که شامل قانون حمایت از اطفال و نوجوانان و آیین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی و در نهایت تفاهم‌نامه‌های بین‌بخشی است.

حقدادی می‌گوید: براساس قانون حمایت از اطفال و نوجوانان و آیین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی بیش از۱۰ نهاد دولتی و دستگاه اجرایی وظیفه مستقیم در این حوزه را دارند، ولی به دلیل آنکه برداشت‌ها و نگاه‌های این نهادها با هم متفاوت است و اختلاف سلیقه داریم و برای برخی از آن‌ها موضوع توانمندسازی اولویت نیست، بنابراین برخوردها یا مشارکت‌ها سطحی می‌شود و به حل ریشه‌ای موضوع منجر نمی‌شود.

وی می‌افزاید: با این حال قانون جدید حمایت از اطفال و نوجوانان، وظایف دستگاه‌های مختلف را مشخص کرده و براساس آن برخی دستگاه‌ها باید اصلاح ساختار داشته باشند و تغییراتی در روند امور خود اعمال نمایند یا بسترهای جدید اجرای قانون را فراهم نمایند و امیدواریم به زودی شاهد ایجاد تغییراتی در خروجی کارها باشیم که مهم‌ترین آن افزایش همکاری بین‌بخشی و رسیدن به یک هدف واحد است.

وی ادامه می‌دهد: یکی از نقاط قوت قانون جدید این است که برای متولیان دولتی که از انجام وظیفه خود امتناع نمایند مجازات‌هایی در نظر گرفته است و از آنجایی که برخی نهادها وظیفه نظارتی دارند، می‌توانند با ابزار قانون دستگاه‌های کم کار را ملزم به اجرای وظایف خود نمایند.

•       افزایش تعداد کودکان خیابانی عارضه کرونا

معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به این نکته که افزایش تعداد کودکان خیابانی یکی از عوارض و پیامدهای شیوع کرونا و نتیجه بیکاری بزرگ‌ترهاست اظهار می‌کند: متأسفانه برخی کودکان به خواست والدین بیکار یا معتاد خود به سمت نوعی از تکدیگری سوق داده می‌شوند مثلاً در ظاهر کاری مانند شیشه پاک کردن خودروها را انجام می‌دهند و پس از چند روز که مقداری پول بدست می‌آورند برایشان جذابیت ایجاد می‌شود و اگر از تداوم این رویه جلوگیری نشود این دسته از کودکان به این شیوه زندگی عادت می‌کنند و در آینده هم با مشکل روبه‌رو خواهیم شد.

حقدادی می‌افزاید: به دنبال تدوین برنامه‌هایی هستیم که بتوانیم در درازمدت زمینه‌های این قبیل آسیب‌ها را از بین ببریم برای مثال در حال رایزنی با اداره اتباع هستیم تا شیوه ساماندهی کودکان غیرایرانی مشخص شود. همچنین به دنبال طراحی یک مدل حمایتی هستیم که در آن شرایط خاصی برای حمایت از کودکان مشخص می‌شود که اگر خانواده‌ها آن شرایط را رعایت کنند از حمایت‌های مالی یا پوششی بهره‌مند می‌شوند.

راهکارهای بعدی هم شامل آشنایی دستگاه‌ها با وظایفشان و رسیدن به یک هدف واحد (توانمندسازی کودکان) است از سوی دیگر براساس اعتقاد کارشناسان حوزه آسیب‌های اجتماعی کمک مستقیم به این دسته از کودکان اشتباه است هر چند مردم نیت خیر دارند، ولی در نهایت به ضرر کودکی است که از مردم پول می‌گیرد، بنابراین توصیه می‌شود به جای کمک مستقیم به کودکان، کمک‌های خود را به مجموعه‌های خیریه مورد اعتماد خود بدهند تا به صورت درست هزینه شود.

او در پایان از خیران و مجموعه‌های مردم‌نهاد می‌خواهد با ورود بیشتر در حوزه کودکان خیابانی به کمک دستگاه‌های خدماتی بیایند، چراکه مجموعه‌های خیریه مخصوص کودکان انگشت شمار است و خدماتی که ارائه می‌دهند به نسبت نیاز این حوزه بسیار اندک است.